De herfst is een bijzonder seizoen voor bonsai. Je boom vertraagt zijn ritme, de bladeren veranderen in warme tinten en de natuur bereidt zich voor op rust. Maar dit seizoen vraagt ook om specifieke zorg om je bonsai gezond en sterk de winter in te laten gaan.
1. Herfstkleuren en bladval
Loofbomen tonen nu hun mooiste kleuren. Acer-soorten zoals de Japanse esdoorn schitteren in rood en oranje, terwijl andere soorten geel en goud laten zien. Het vallen van de bladeren is volkomen natuurlijk: je bonsai verzamelt zijn energie in de wortels om de winter te doorstaan.
👉 Tip: verwijder gevallen bladeren regelmatig uit de pot en van het substraat. Zo voorkom je schimmelvorming.
2. Snoeien en bedraden
De groeiperiode is voorbij, waardoor de herfst een geschikt moment is voor kleine correcties:
- Snoei dode takjes en overtollige scheuten voorzichtig weg.
- Bedraden kan nu ook: takken zijn minder sappig en buigen gemakkelijker zonder te breken.
👉 Let op: vermijd zware snoei. Je boom heeft nog energie nodig om de winter door te komen.
3. Bemesting afbouwen
Tijdens de zomer gebruik je vaak meer voeding om groei te stimuleren. In de herfst verminder je dit:
- Gebruik lichte, organische meststoffen tot eind oktober.
- Stop daarna met bemesten zodat je bonsai zijn rustperiode in kan gaan.
Zo krijgt je boom de kans om natuurlijke reserves op te bouwen zonder gestimuleerd te worden tot nieuwe groei.
4. Water geven
Ook al vertraagt de groei, je bonsai blijft water nodig hebben.
- Controleer het substraat dagelijks; het mag nooit volledig uitdrogen.
- Pas op met te veel water bij regenachtige dagen – zorg dat overtollig water goed kan weglopen.
👉 Tip: herfst betekent wisselvallig weer. Houd daarom extra oog op de vochtbalans.
5. Voorbereiden op de kou
De herfst is hét moment om vooruit te denken:
- Beschutting: zet gevoelige bonsai op een beschutte plek, weg van harde wind.
- Vorstgevoeligheid: esdoorns verdragen lichte tot matige vorst prima; bescherming is alleen nodig bij langdurige, strenge vorst of een kleine pot.
- Pot controleren: een kleine pot bevriest sneller; extra bescherming met noppenfolie of een koude bak helpt.
6. Herfstzorg per bonsaisoort
🍁 Japanse esdoorn (Acer palmatum)
- Schittert in rood en oranje herfstkleuren.
- Verdraagt lichte tot matige vorst zonder problemen.
- Extra bescherming alleen bij langdurige, strenge vorst of kleine pot.
- Verwijder gevallen bladeren snel om schimmel te voorkomen.
🌲 Dennen (Pinus-soorten)
- Blijven groen, maar hebben rust nodig.
- Vergelende naaldjes in de herfst zijn normaal.
- Matig water geven, nooit volledig uitdrogen.
🌳 Zelkova en iep (Ulmus parvifolia, Zelkova serrata)
- Mooie gele herfstkleuren.
- Kunnen beter tegen kou dan esdoorns, maar bij zware vorst toch beschut zetten.
- Geen grote snoei nodig in de herfst.
🌿 Linde (Tilia-soorten)
- Bladval kan vroeg beginnen.
- Gevoelig voor natte voeten → zorg voor goede afwatering.
- Extra wortelbescherming bij strenge vorst.
🌸 Bloeiende bonsai (Prunus-soorten)
- Herfst is voorbereiding voor de lente.
- Niet snoeien nu; laat de boom rustig terugtrekken.
- Bescherm knoppen tegen harde wind.
7. Genieten van het moment
Naast zorg mag je ook genieten. De herfstkleuren maken van je bonsai een levend kunstwerk. Neem de tijd om te kijken, te observeren en foto’s te maken.
📷 Herfst inspiratie: Deel jouw bonsai in herfstkleuren met ons via Instagram of Facebook met #tSekaibonsai – wij kijken ernaar uit om jullie creaties te zien!